na tyle
  • zaimek a spójnik
    5.06.2013
    5.06.2013
    W jaki sposób można przekonać się, czy dane słowo jest zaimkiem czy spójnikiem? Chodzi mi konkretnie o słowa: zanim, dopóki, dopóty. Ich funkcja w zdaniach:
    Zanimby on przyszedł, zdążyłbym wszystko zrobić sam.
    Dopóty by pracował, dopóki by miał siłę.

    wydaje się identyczna, a jednak cząstkę by pisze się raz łącznie, a raz oddzielnie.
  • zajebiście
    24.09.2007
    24.09.2007
    Chciałbym się zapytać, czy słowo zajebiście to przekleństwo? Było już podobne pytanie i odpowiedź była twierdząca, co jest sprzeczne z tym, co widnieje w internetowym słowniku. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Pozdrawiam.
  • Zamiarować
    1.10.2019
    1.10.2019
    Zamiarował ożenić się na wiosnę, Zamiaruję siewnik kupić – podają słowniki w haśle zamiarować. Wygląda to na czasownik przechodni, a ożenek (kupno siewnika) można by określić jako zamiarowany, choćby przez analogię do zamierzaćzamierzony. Jednak o ile https://sjp.pwn.pl/szukaj/zamiarujący.html przynosi pożądane odesłanie, o tyle https://sjp.pwn.pl/szukaj/zamiarowany.html już nie. Czy można prosić o weryfikację imiesłowu biernego?
  • Zapis nazwy kamishibai
    15.12.2017
    15.12.2017
    W języku polskim coraz częściej pojawia się japońskie słowo kamishibai (słownik https://sjp.pwn.pl/ nie wykazuje go – nie ma ono jeszcze polskiego odpowiednika). Według Wikipedii oznacza ono papierowy teatr. Na podstawie znalezionych informacji widzę je w jednym szeregu z takimi wyrazami jak origami, ikebana, decoupage itd.
    W pracy spotkałem się z sugestią pisowni dużą literą. Czy ma ona jakiekolwiek uzasadnienie? Sprawa jest o tyle istotna, że prowadzę stronę www instytucji kultury.
  • Zapisujemy odmianę wyrazów IntelliJ i Futu.re

    21.05.2021
    21.05.2021

    Zauważyłam, że niektóre słowa angielskie, które bez żadnych problemów odmieniamy w mowie, na piśmie wydają się bardzo kłopotliwe zapisane w przypadku innym niż mianownik.

    Przykładowo: "IntelliJ", ale o czym? "o IntelliJu?"

    Albo, jeszcze bardziej frapujący "Futu.re" (tytuł książki, stąd potrzeba, by go odmieniać i nie tłumaczyć). "O Futu.re`ze"? "O Futu.rze"? Obie utworzone desperacko formy rażą.

    Chciałabym zapytać jakie są poprawne formy? Jakimi zasadami kierujemy się je tworząc(poza unikaniem)?

  • zapomnieć i zapamiętać
    28.01.2015
    28.01.2015
    Szanowni Państwo,
    dlaczego wyraz zapominać oznacza wyrzucanie czegoś z pamięci, a nie utrwalanie, jak podobne słowo w języku rosyjskim? W przypadku słowa zapamiętać przedrostek za ma przecież odwrotną funkcje.
    Z wyrazami szacunku
    Michał
  • Zaś, bowiem
    5.02.2018
    5.02.2018
    Sprawa miejsca po przecinku słów zaś i bowiem – w poradach piszecie Państwo, iż „zaleca się umieszczać nie bezpośrednio po przecinku otwierającym zdanie podrzędne, ale po pierwszym lub nawet drugim bądź trzecim składniku tego zdania”. Uczestniczyłam ostatnio w dyskusji, w której jeden z uczestników podnosił, że „to zalecenie, ale nie reguła”. Argumentował też, że współcześnie to się zmienia. Sądziłam zawsze, że to ważna zasada poprawnościowa, obowiązująca bez wyjątków (oczywiście w potocznej).
  • Zbieg rachunku wad i zalet
    20.12.2018
    20.12.2018
    Dzień dobry,
    która forma jest poprawna – rachunek zalet i wad zbiega do zera czy rachunek zalet i wad zbiega się do zera? Ilu zapytanych, tyle odpowiedzi, więc z problemem przybywam do językowego źródła.
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • Zbyt syty, zbyt bity
    16.04.2020
    16.04.2020
    Dzień dobry,
    od dłuższego czasu poszukuję bezskutecznie znaczenia wyrażenia zbyt syty, zbyt bity. Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak należy je rozumieć.
    Z poważaniem,
    Jolanta van Holstein
  • zdanie z odległą negacją
    3.04.2013
    3.04.2013
    Szanowni Językoznawcy!
    Jak powinno poprawnie brzmieć poniższe zdanie?
    1) Nie przyszłoby mi do głowy kwestionować ten fakt.
    2) Nie przyszłoby mi do głowy kwestionować tego faktu.

    Spotkałam się z opinią, że przeczenie jest już na tyle odległe, iż prawidłowa jest tylko wersja nr 1.
    Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego